Czym jest analiza SWOT i jak ją przygotować?

Nie da się stworzyć dobrze prosperującej firmy nie mając ustalonej strategii działania. Nawet mając odpowiednie zasoby w postaci pracowników, znajomości rynku czy przewagi nad konkurencją, aby utrzymać stabilną pozycję na rynku trzeba znać swoje mocne i słabe strony. Każdy przedsiębiorca chcący określić aktualną sytuację swojej firmy oraz jej potencjał biznesowy na przyszłość powinien wiedzieć czym jest analiza SWOT. W tej analizie bierze się pod uwagę wszelkie czynniki mające wpływ na możliwości organizacji, które powinny bezpośrednio przekładać się na jej strategię działania. 

Analiza SWOT - spis treści

Analiza SWOT — czym jest? Geneza

Swoimi początkami model SWOT sięga lat 5-tych XX wieku. Stanowił w tym czasie przedmiot badań naukowców oraz konsultantów biznesowych z Harvard Business School. W latach 60 i 70 ubiegłego wieku Stanford Research Institute przeprowadziło na zlecenie największych amerykańskich przedsiębiorstw badania, których rezultatem miało być wskazanie jak poprawić procesy planowania strategicznego oraz ograniczenie ilości błędów popełnianych przez firmy w trakcie planowania. Opracowano 4 grupy czynników, które w sposób decydujący wpływają na skuteczność planowanych przez przedsiębiorstwa działań. 

Definicja analizy SWOT to w praktyce rozwinięcie jej nazwy, będącej akronimem grup tych czynników, gdzie:

  • S - Strenghts oznacza silne strony firmy
  • W - Weaknesses to słabe strony danego przedsiębiorstwa, 
  • O -  Opportunities to szanse jakie stoją przed firmą 
  • T - Threats czyli czyhające na firmę zagrożenia.

Określenie tych elementów pozwala na ocenę aktualnej sytuacji i potencjalnych możliwości dla rozwoju danego przedsiębiorstwa. Wnioski i opracowana strategia może posłużyć do powstania opartego na analizie SWOT biznesplanu.

Od czego zacząć przygotowanie analizy SWOT?

Zanim przystąpisz do przeprowadzenia analizy, musisz dobrze sprecyzować jej cel. Może być nim opracowanie całościowej strategii nowopowstającego przedsiębiorstwa, jak również rozwój przedsiębiorstwa np. poprzez określenie potencjału wprowadzenia nowego produktu czy wejścia na nowe rynki. Wartościowe przy przeprowadzaniu analizy może być wykorzystanie opinii pracowników czy dotychczasowych klientów. Ich spojrzenie na organizację i produkt może różnić się od tego prezentowanego przez zarząd. Bardzo pomocne może być tu przeprowadzenie burzy mózgów. Uzyskane w jej trakcie czynniki należy podzielić ze względu na to jak mogą wpływać na rozwój przedsiębiorstwa na pozytywne i negatywne. Etap drugi to podział tych elementów na te pochodzące z otoczenia, czyli zewnętrzne; oraz wewnętrzne. 

Elementy analizy SWOT

Na analizę SWOT składają się wspomniane już 4 grupy elementów będące rozwinięciem jej nazwy: 

  • S - Strengths to mocne strony danego przedsiębiorstwa, będące czynnikiem wewnętrznym. Czyli wszystko to, co stanowi atut, zaletę danego przedsiębiorstwa, daje mu przewagę nad konkurencją. 
  • W - Weaknesses to również czynniki wewnętrzne, stanowiące słabości przedsiębiorstwa. To wszystkie bariery i ograniczenia pochodzące z samego przedsiębiorstwa, np. brak odpowiednich kwalifikacji u personelu czy niewystarczające zabezpieczenie finansowe. 
  • O - Opportunities to szanse jakie firma ma w swoim otoczeniu. Wszystkie możliwości i atrakcyjne sytuacje, które firma może wykorzystać, aby osiągać lepsze wyniki. 
  • T - Threats to czynniki będące zagrożeniem dla przedsiębiorstwa. Ich świadomość pozwala firmie się przygotować na ewentualne trudności i lepiej sobie z nimi poradzić kiedy wystąpią lub zmienić strategię działania, aby ich uniknąć.

Następnie należy zestawić zdiagnozowane czynniki odpowiadając na pytania:

  • S ->O: Czy mocne strony pozwalają wykorzystać stojące przed firmą szanse? 
  • W ->O: Czy słabe strony sprawią, że firma nie będzie w stanie wykorzystać odpowiednio szans? 
  • S ->T: Czy mocne strony przedsiębiorstwa są wystarczające, aby przezwyciężyć potencjalne zagrożenia?
  • W ->T: Czy słabe strony sprawią, że zagrożenia będę jeszcze mocniej odczuwalne dla firmy?

Analiza TOWS

Tak jak akronim wskazuje stanowi odwrócenie metody SWOT. Przeprowadza się ją zaczynając od czynników, które pochodzą z otoczenia zewnętrznego, a w kolejnym etapie na tych, które pochodzą z samego przedsiębiorstwa. 

Jak wykonać analizę SWOT i na co zwracać uwagę?

Metodę SWOT rozpoczynamy od określenia szans i zagrożeń pochodzących z samej firmy. Następnie określamy znajdujące się w jej otoczeniu szanse i zagrożenia. Kiedy już określimy wszystkie czynniki, tworzymy z nich macierz SWOT. 

Firma / Otoczenia 

Szanse

Zagrożenia

Silne strony

  

Mocne strony 

  

Dlaczego analiza SWOT jest niezbędnym elementem w marketingu i biznesie?

Analiza SWOT pozwala na zdiagnozowanie i zestawienie ze sobą, w celu oceny powiązań, stojących przed daną firmą możliwości (szans) oraz zagrożeń. Skrupulatne i obiektywne przeprowadzenie analizy SWOT pozwala przedsiębiorstwu lepiej wykorzystać szanse, zarówno te pochodzące z samej firmy, stanowiące jej zasoby i możliwości oraz zagrożenia z zewnątrz, pochodzące z jej otoczenia. Na podstawie wyników opracowanych w formie macierzy firma może określić jaką strategię biznesową, a następnie marketingową powinna przyjąć, aby osiągnąć jak najlepsze wyniki. 

W zależności od wyników analizy SWOT firma powinna wybrać jedną z następujących strategii:

  • Strategia agresywna - na nią może pozwolić sobie firma posiadająca w większości silne strony oraz mająca dużo szans w swoim otoczeniu. Strategia umożliwia ekspansywny i zdywersyfikowany rozwój. 
  • Strategia konkurencyjna - polega na próbie wykorzystania szans jakie stoją przed firmą pomimo wielu słabych stron. 
  • Strategia konserwatywna - nastawiona jest na koncentracje na silnych stronach firmy, które pomogą przeciwstawić się stojącym przed nią zagrożeniom.
  • Strategia defensywna - nastawiona jest na przetrwanie na rynku pomimo wielu słabych stron i zagrożeń, w oczekiwaniu na poprawę sytuacji. 

Jak analiza SWOT wygląda w praktyce — przykłady zastosowania

Jak może wyglądać przeprowadzenie analizy SWOT w praktyce? Załóżmy, że chcemy przeprowadzić biznesplan z ujęciem metody SWOT dla firmy produkującej hulajnogi elektryczne. 

Firma produkująca hulajnogi elektryczne (przykład pochodzi ze strony: https://www.employear.com/pl/blog/analiza-swot.html)

Silne strony

Słabe strony

→ Duża płynność finansowa

→ Rozpoznawalna marka

→ Nagrody dla produktu

→ Słaba organizacja produkcji

→ Uzależnienie od dostawców

→ Duże koszty utrzymaniu zakładu produkcyjnego

→ Konieczność utrzymywania dużych powierzchni magazynowych

→ Sezonowe zainteresowanie produktem

Szanse

Zagrożenia

→ Możliwość ekspansji na rynek amerykański

→ Możliwość pozyskania celebrytów do reklamy produktu

→ Ekologiczne regulacje zwiększające zainteresowanie oferowanym produktem

→ Bardzo duża konkurencja

→ Możliwość niekorzystnego zakwalifikowania produkowanych hulajnóg w prawie drogowym

→ Pojawienie się nowych środków transportu elektrycznego

Osobista analiza SWOT

Choć analizę SWOT wykorzystuje się najczęściej do oceny szans powodzenia danego biznesu i sytuacji firmy, model ten można wykorzystać również do oceny własnego potencjału jako jednostki, czy też potencjalnego pracownika. Dzięki świadomości swoich mocnych i słabych stron jesteśmy wstanie odpowiednio pokierować rozwojem swojej kariery zawodowej. W ten sposób jesteśmy również w stanie odpowiednio przygotować się do wymagań pracodawcy, lub - jako pracodawca - wiedzieć, w jakich obszarach pracownicy czują się mocni, w jakich zaś, mogą potrzebować wsparcia lub koordynacji. 

 

Uaktualniony:

To powinno Cię zainteresować: